به نظر برخی از محققان آغاز صنعت گردشگری همزمان با رایج شدن استفاده از حمامهای معدنی در قرن هجدهم می‌باشد که به منظور استفاده‌های درمانی در بعضی از کشورها، مورد توجه خاص قرار گرفته بود. اما زمان شروع جهانگردی به معنی و مفهوم صنعتی هنوز دقیقاً مشخص نیست، هر چند گردشگری داخلی یا خارجی دارای قدمت دیرینه‌ای می‌باشد.
واژه توریست (جهانگرد) از کلمه فرانسوی “ تور” گرفته شده است. این واژه از اوایل قرن نوزدهم در بین مردم انگلستان رواج یافت و به تدریج در بین کشورهای دیگر نیز مورد استفاده عام قرار گرفت.
با توجه به اینکه انجام مسافرتهای طولانی و جهانگردی در معنی و مفهوم اصلی خود نیاز به وسیله نقلیه سریع دارد، لذا در قدیم مسافرتهای طولانی از طریق کشتی در دریا و کالسکه در روی زمین انجام می‌گرفت. با توسعه گردشگری زمینی، به منظور کاهش مسافت و زمان مسافرت ساخت وسایل نقلیه سریع مورد توجه قرار گرفت و کم کم کالسکه‌ها جای خود را به دوچرخه دادند. اختراع لاستیک بادی و استفاده از آن در دوچرخه توسط یک دامپزشک ایرلندی به نام آقای دانلوپ، استفاده از این وسیله نقلیه را آسانتر نمود و توجه بیشتر مردم را به سوی استفاده این وسیله فرا خواند. اختراع ماشین بخار و ساخت موتورهای بخار و استفاده از آن در کشتی‌ها، قطارها و حتی اتومبیل، توسعه و تحول عظیمی در صنعت توریسم را بوجود آورد. به موازات ساخت و افزایش تولید خودرو، کشتی، قطار، ساخت هواپیما نیز مورد توجه قرار گرفت اما علی رغم گسترش این صنعت و ایجاد مسیرهای هوایی متعدد در بین کشورها تا دهه 30 هنوز هواپیماهای ساخته شده قابلیت جا به جایی مسافران زیادی را نداشتند و به همین دلیل تمام مسافرتها از طریق دریایی و زمینی انجام می‌گرفت.
مسافرتهای طولانی مدت با توجه به وسایل نقلیه آن زمان نیاز به اقامت و استراحت در بین مسیر را داشت. یعنی ساخت هتلها و رستورانها را فرا می‌خواند. اولین هتل در سال 1794 در شهر نیویورک تأسیس شده است و بدنبال آن در انگلستان و فرانسه نیز ساخت هتلها و رستورانها به تدریج و گسترش یافت.
انجمن آسیایی کوهنوردی که به منظور کشف علمی مناطق مختلف کوهستانی تشکیل گردیده بود، موجب ایجاد و شکل گیری کلوپهای دوچرخه سواری و کوهنوردی دیگری همانند کلوپ آلپاین لندن، کلوپ دوچرخه سواران جهانگردان انگلستان و انجمن زیباسازی ویس بادن آلمان و … گردید که خود نیز نشان بر توسعه و گسترش گردشگری در بین مردم کلوپها و انجمنهای توریستی گشت.
تأسیس کلوپهای توریستی به اوایل قرن 19 بر می‌گردد اما قبل از آن آژانسهای مسافرتی در برخی از کشورها فعالیت داشتند و شاید بتوان گفت اولین آژانس توریستی که در زمینه گردشگری، برگزاری تورهای علمی و کوهنوردی فعالیت داشت در سال 1841 و در نیویورک تأسیس گردید.
تاریخچه فدراسیون بین المللی اتومبیلرانی (FIA)
تأسیس کانونهای اتومبیلرانی از کشور انگلستان شروع گردید. در سال 1897 کانون اتومبیلرانی سلطنتی (RAC) انگلیس تأسیس گردید و بدنبال آن در مجارستان (1900)، آمریکا (1902) و نیوزیلند (1903) نیز کانونهای مشابهی به‌وجود آمدند. با توسعه و گسترش خدمات و فعالیتهای کانونهای اتومبیلرانی در کشورها و ازدیاد خودروهای تولیدی و همچنین ایجاد انگیزه سفر با خودرو، پیدایش ایده همکاری فی مابین در کشورهای ثالث در بین کشورهایی که دارای چنین کانون‌هایی بودند شکل گرفت و به‌دنبال آن فدراسیون بین المللی اتومبیلرانی (FIA) در سال 1904 میلادی تأسیس گردید. این فدراسیون به منظور حفظ و تأمین منافع سازمانهای اتومبیلرانی و استفاده کنندگان وسایط نقلیه موتوری فعالیتهای خود را آغاز نمود. همچنین این سازمان، بدنه حاکم بر ورزش اتومبیلرانی در سراسر دنیا می‌باشد.
فدراسیون بین المللی اتومبیلرانی FIA سازمانی غیر انتفاعی است که 169 سازمان اتومبیلرانی را از 120 کشور در 5 قاره گرد هم آورده است. کانونهای عضو نماینده بیش از 100 میلیون اتومبیلران و خانواده آنان می‌باشند که این موضوع مایه افتخار FIA می‌باشد. فدراسیون بین المللی اتومبیلرانی مسائلی نظیر ایمنی، تحرک و پویایی، محیط زیست و قوانین مصرف کنندگان را فعالانه ارتقاء داده و از منافع اتومبیلرانان در سازمان ملل، اتحادیه اروپا و سایر سازمانهای بین المللی حمایت می‌نماید.
اتحادیه بین المللی جهانگردی (AIT)
در سال 1883 انجمنی با نام انجمن جهانگردی تأسیس شده و به‌دنبال آن استفاده از واژه جهانگردی در انجمن جهانگردی نروژ نیز صورت گرفت که در سال 1868 رسماً شروع به فعالیت نمود. متعاقب آن انجمنهای مشابهی در کشورهای سوئد، فنلاند و دانمارک تأسیس گردید و سایر کشورهای اروپایی دیگر نیز در دهه 1890 مراکزی را به عنوان کانون جهانگردی معرفی نمودند از قبیل: کانون جهانگردی فرانسه (1890) کانون جهانگردی ایتالیا (1894) کانون جهانگردی بلژیک (1895)، سوئیس و لوکزامبورک …
با توسعه و ازدیاد کانونهای جهانگردی و اتومبیلرانی، در سال 1986 ایده پیدایش اتحادیه بین المللی و پیروی از خط مشی کلی و عمومی اکثر انجمن‌ها به اصول و قوانین پیشنهاد شده از سوی بعضی کشورها، شکل گرفت. پیدایش و تأسیس چنین اتحادیه‌ای و شکل گیری قوانین و مقررات بین الملل نیاز به برگزاری کنگره‌های متعددی داشت. اولین ابتکار در برگزاری کنگره‌ای در این زمینه از سوی کلوپ هلند ((ANWB در فوریه سال 1897 صورت گرفت و بدنبال آن در 27 جولای همان سال 12 کانون دومین کنگره خود را در بروکسل تشکیل دادند که هدف اصلی آنها تأسیس “ اتحادیه یا فدراسیون بین المللی صنعت جهانگردی" بود.
در ماه اوت سال 1898 کنگره دیگری در لوکزامبورک، تحت ریاست کانون جهانگردی سوئد (STF) بر پا گردید. در پایان این کنگره “ اتحادیه بین المللی جهانگردی (I.T.A.T) با شرکت 17 سازمان و کانون که هشت سازمان از میان کانونهای دوچرخه سواری بودند رسماً تشکیل گردید.
با شروع جنگ جهانی اول و استعفای چند کانون از عضویت در اتحادیه I.T.A.T این اتحادیه منحل گردید. اما در سال 1919 مجدداً در پاریس تحت نام جدید AIT) Alliance Internationale de Tourisme) شکل گرفت. جهانگردی مجدداً شروع به رشد کرد، کنفرانس‌های جهانگردی بسیار زیادی برگزار گردید و پتانسیل اقتصاد منطقه‌ای و تفاهم و دوستی بین‌الملل را گسترش داد. علی رغم گفته هراکلیوس که “جنگ پدر تمام چیزهاست” پایان جنگ سبب بالا رفتن روح همیاری بین‌الملل و تمایل به صلح در بین مردم و توسعه صنعت جهانگردی گردید. جنگ علی رغم ویرانی و مرگ موجب پیدایش اهمیت پیشرفت صنعت ساخت و ساز در کشورهای توسعه یافته و پیشرفت فن آوری گردید و بخشی از این فن آوری در خدمت مستقیم صنعت اتومبیل سازی بکار گرفته شد.
A.I.T همکاری تنگاتنگی با سازمانها و آژانسهای بین المللی برقرار نمود و با سازمانهای جدید التأسیس مانند اتحادیه حمل و نقل بین المللی جاده‌ای (IRU) و فدراسیون بین المللی جاده‌ای (IRF) با برقراری روابط نزدیک باعث تسهیل در مسافرتهای زمینی و هوایی شد.
گذشته از پیدایش و ساخت خودرو، ماشین بخار، کشتی و هواپیما، از مهمترین عواملی که در توسعه صنعت گردشگری مؤثر واقع شد، اجرای قانون 5 روز کار در هفته بود که سبب ترغیب مردم به سفرهای کوتاه شد.
A.I.T در جهت بهبود شرایط در زمینه جهانگردی با کشورهای مختلف در طول دورانهای گذشته، فعالیت عمده‌ای را برای تسهیل سفر مسافران داشته است. باید گفت که مهمترین راه حل مشکلات عمده‌ای که در جهانگردی وجود دارد و یا به‌وجود می‌آید تنها در سایه همکاری و همیاری کشورهای عضو با یکدیگر میسر می‌باشد.
A.I.T با داشتن بیش از 115 سال تجربه به عنوان سازمانی فعال و خدمتگزار به جهانگردان و مسافران، همچنان بر مسافرتهای ساده افراد و آزادی عمل آنها تأکید می‌نماید و به آن احترام می‌گذارد.
تاریخچه کانون
کانون جهانگردی و اتومبیلرانی جمهوری اسلامی ایران در سال 1314 خورشیدی (1935 میلادی) همزمان با افزایش جمعیت در دنیا و گسترش علایق کشورها به امور گردشگری و جهانگردی که با توسعه جاده‌ها و راههای مواصلاتی میان برخی کشورها همراه بود و به منظور ایجاد تسهیلات برای جهانگردان در سطح بین‌المللی، در ایران تأسیس گردید و از همان زمان به عضویت سازمانهای بین المللی FIA (فدراسیون بین المللی اتومبیلرانی) و AIT (اتحادیه بین المللی جهانگردی وابسته به سازمان ملل متحد UN) درآمد و فعالیت رسمی خود را در سطح جهان آغاز نمود.
کانون جهانگردی و اتومبیلرانی جمهوری اسلامی ایران پس از کسب مجوز و موافقت دولت و مجلس در سال 1313 به عنوان چهارمین مؤسسه رسمی کشور در سال 1317 در اداره ثبت شرکتها و مؤسسات غیر تجاری به ثبت رسید و هم اکنون بیش از 70 سال است که با هدف ارائه خدمات بهتردرتمامی ابعادگردشگری وبا شعار «آرامش خاطروامنیت سفر» مشغول ارائه خدمات به جهانگردان اعم از خارجی و ایرانی می‌باشد و تجربیات ارزشمند حاصل این ایام را برگ زرینی در توسعه، گسترش و تداوم هر چه مطلوبتر خدمات خود می‌داند.
گردشگری
توریسم به طور کلی به عنوان مسافرت تفریحی در نظر گرفته می‌شود. هر چند که در سالهای اخیر شامل هرگونه مسافرتی می‌شود که شخص به واسطه آن از محیط کار یا زندگی خود خارج شود.
در بعضی از منابع ذکر شده که توریست‌ها کسانی هستند که سفرشان کمتر از 24 ساعت و بیشتر از 1 سال نباشد
کلمه توریست از زمانی پدید آمد که افراد طبقه متوسط به مسافران طبقه اشراف پیوستند. از زمانی که مردم جامعه داراتر شده و عمرشان طولانی‌تر شد، این امر ممکن و بدیهی شد که مردم طبقات پائین و متوسط جامعه که شغل ثابتی داشتند در سلامت و با اندوخته‌ای (پس اندازی) کافی بازنشسته شوند.
اغلب توریست‌ها بیش از هر چیز به آب و هوا، فرهنگ با طبیعت مقصد خود علاقمند هستند. ثروتمندان همیشه به مناطق دوردست سفر کرده‌اند، البته نه به صورت اتفاقی، بلکه در نهایت به یک منظور خاص: برای دیدن ساختمان‌های معروف و آثار هنری دیگر. آموختن زبان‌های جدید و چشیدن غذاهای متفاوت.
گردشگری
توریسم سازمان یافته در حال حاضر یک بخش سه گانه / صنعت بسیار مهم در تمام جهان است. قسمت عمده اقتصاد ملی به شدت به توریسم وابسته است.
گاهی اوقات واژه توریسم به صورت کنایه آمیز استفاده می‌شود. برای نشان دادن علاقه‌ای سطحی به جوامع و شگفتیهای طبیعی که توریست‌ها از آن دیدن می‌کنند.
تاریخچه
کلمات توریست و توریسم اولین بار به صورت رسمی در سال 1937 توسط اتحادیه ملل استفاده شدند ولی صنعت توریسم بسیار قدیمی‌تر از آن است. این کلمه زمانی استفاده می‌شد که فردی به مدت 24 ساعت از شهر خود به خارج از کشور مسافرت می‌نمود. این کلمه همچنین شامل مسافرتهای داخل کشور می‌شود و حتی می‌توان معنی آن را به سفرهای روزانه نیز بسط داد.
جرج سوم پادشاه بریتانیای کبیر به عنوان اولین توریست شناخته می‌شود، که هرگاه بیمار می‌شد تعطیلات اش را در سواحل شهر ویموث می‌گذراند.
توریسم نیز، مانند دیگر فعالیتهای اقتصادی زمانی پدید می‌آید که عناصر ضروری در کنار هم قرار گیرند و آن را پدید بیاورند. در اینجا سه عنصر وجود دارد:
درآمد متغیر یعنی پولی که صرف خرید لوازم غیر ضروری می‌شود.
وقت که صرف خرید شود.
سازمان دهی در غالب مسکن و تسهیلات و وسائل نقلیه
در واقع سلامت جسمانی نیز شرط است. و همچنین تمایل به سفر کردن به علاوه در بعضی کشورها محدودیت‌هایی در سفر کردن وجود داشته و یا دارد. به خصوص در سفر به خارج از کشور.
کلمه تور درقرن هجدهم به وسیله همگان پذیرفته شد. هنگامی که گرند تور اروپا بخشی از تربیت اشرافزاده تحصیل کرده و ثروتمند انگلیسی یا مردان با فرهنگ شد. تورهای بزرگ را به ویژه جوانانی که قصد تکمیل تحصیلاتشان را داشتند برگزار می‌شد. آنها به سرتاسر اروپا مسافرت کردند، بخصوص به مکان‌های فرهنگی و شهرهای زیبایی مثل رم، توسکانی و آلپ.
اکثر هنرمندان شناخته شده انگلیسی قرن هجدهم در تور بزرگ شرکت کردند. همچنین معاصرین بزرگ اروپایی این هنرمندان همانند کلود لورین. معماری، هنر و ادبیات کلاسیک همیشه تماشاچیانی را به رم، ناپل، فلورانس جذب کرده.
جنبش رمانتیک (مکتب رمانتیسم) (که شعرای انگلیسی ویلیام بلیک و لرد بایرون بیش از دیگران، الهام بخش آن بودند)، مردم را به شهرهای حومه که به سبک گوتیک ساخته شده بودند، رشته کوه‌های آلپ، رودخانه‌های خروشان تا تنگه‌های کوهستانی و غیره کشاند.
اشراف زادگان انگلیسی بیش از دیگران راغب به انجام تور بزرگ بودند و از هر فرصتی برای جمع آوری گنجینه‌های هنری از سراسر اورپا استفاده می‌کردند تا آنها را به مجموعه‌های خود اضافه کنند. تعداد گنجینه‌های هنری که بدین ترتیب از اروپا به انگلیس منتقل شدند غیر قابل مقایسه با سایر نقاط اروپا است و همین دلیلی است بر ثروتمند شدن مجموعه داران عمومی و خصوصی فعلی. با این وجود در آن زمان هر چند توریسم بیشتر در طبقات بالای اجتماع و مردم تحصیل کرده دیده می‌شد، با این وجود در اصل حرکتی فرهنگی محسوب می‌شد. توریست‌های اولیه با وجود اینکه در تو بزرگ شرکت می‌کردند، بیشتر مسافر بودند تا توریست.
توریسم به معنی کنونی آن تا قرن نوزدهم پیشرفتی نداشت. بیشتر سفرهای تفریحی بود که امروز شاخه وسیعی از صنعت توریسم را تشکیل می‌دهد.
در واقع سفر تفریحی به دلایل اجتماعی ساخته و پرداخته انگلیسی‌ها بود. انگلستان اولین کشور اروپایی بود که صنعتی شد. و جامعه صنعتی اولین جامعه‌ای بود که زمانی برای تفریح را به جمعیت در حال افزایشش عرضه کرد. نه فقط به طبقه کارگر بلکه به دارندگان دستگاه‌های تولیدی، حکومت معدودی از اغنیاء و ثروتمندان، کارخانه دارها، بازرگانان و طبقه متوسط جدید.
سفر تفریحی به عنوان شاخه‌ای از توریسم فرهنگی و بخشی از توریسم مرتبط با تندرستی گسترش یافت. بعضی از مسافران انگلیسی پس از مسافرت به مناطق گرم جنوب اروپا تصمیم گرفتند یا در طی فصول سرد و یا برای تمام عمر در آنجا بمانند. ولی این تنها یک پیشرفت کوچک بود.
تا قرن نوزدهم توریسم تفریحی به راستی توسعه نیافت. تا هنگامی که مردم کم کم شروع به گذراندن زمستان در آب و هوای گرم‌تر کردند. یا از مکان‌هایی مانند چشمه‌های آب معدنی بازدید کردند که برای سلامتی مفید هستند. مردم برای درمان بیماریهایی از نقرس گرفته تا ناراحتی‌های کبدی و برونشیت به این چشمه‌ها می‌رفتند.
ریشه انگلیسی این صنعت نوین در نام بسیاری از این مکان‌ها دیده می‌شود. نیس یکی از اولین و خوش ساخت ترین مناطق برای گذراندن تعطیلات است که در ریوا در فرانسه واقع شده، گردشگاه وسیعی در امتداد خط ساحلی که تا به امروز به عنوان تفرج گاه فرشتگان شناخته شده و یا در مناطق تاریخی در قاره اروپا، هتل‌های کاخ مانند خوش ساخت با این اسامی شناخته می‌شوند. هتل بریستون، هتل کارلتون یا هتل مجستیک که نشانی از تسلط و نفوذ مشتریان انگلیسی است به نواحی که در سالهای اولیه ساخته شده‌اند. حتی ورزشهای زمستانی در واقع به عنوان ورزش تفریحی و نه روشی برای جا به جابب توسط طبقات خوش گذرات انگلیسی ابداع شدند.
این توریست‌های انگلیسی بودند که ورزشهای زمستانی را در روستای زرمات «والاس در سوئیس ) ابداع کردند.
تا قبل از اینکه اولین توریست‌ها وارد دهکده زرمات شوند، روستائیان دیدگاهشان نسبت به زمستان زمانی بود که بهترین کار ماندن در خانه و ساختن ساعت‌های دیوار کوب یا اشیاء مکانیکی دیگر بود!.
وزرش سازمان دهی شده بیش از راه یافتن به کشورهای دیگر در انگلستان به تکامل دست یافته بود. واژگان ورزشی شاهد این امر است: راگبی، فوتبال و بوکس همه ورزشهای انگلیسی هستند. و حتی تنیس را در واقع یک ورزش فرانسوی است توسط یک انگلیسی تدوین شد و به صورت رسمی به اجراء در آمد. و اولین مسابقه قهرمانی تنیس را نیز انگلیسی‌ها در قرن 19 در ویمبلدون برگذار کردند. ورزشهای زمستانی پاسخی طبیعی به طبقه خواستار تفریح بود که به دنبال سرگرمی برای سردترین فصل سال بودند.
توریسم جمعی تا زمانی که دو چیز پدید نیامده بودند توسعه نیافت.
1. آموختن زبان هاب مختلف که به حمل و نقل تعداد زیادی مسافر در زمان کوتاه به تفرج گاه‌ها کمک کرد.
2. پیشرفت وضع اقتصادی که به طبع آن تعداد بیشتری از مردم از مزایای زمان تفریح و استراحت خود برخوردار شدند.
بزرگ‌ترین تحول اختراع راه آهن بود که در پنجم جولای 1841 اولین تور گروهی در تاریخ را هماهنگ کرد. بدین ترتیب یک ترن را برای گروهی از پیروان اصل منع استعمال مشروبات الکلی به صورت در بست کرایه کرد (بصورت چارتر) که از لستر به رالی (راهپیمایی) در شهر راف برو می‌رفتند که 20 مایل با آنجا فاصله داشت. کوک بلافاصله پتانسیل تجاری پنهان در این بخش را متوجه شد و تبدیل به اولین برگزار کننده تور شد.
بزودی دیگران نیز از وی پیروی کردند و نتیجه این شد که صنعت توریسم به سرعت در اوائل دوران سلطنت ملکه ویکتوریا توسعه یافت. در ابتدا این حرکت توسط طیقه متوسط در حال رسد حمایت شد که می‌توانستند مرخصی کاری بگیرند و استطاعت مالی مسافرت رفتن را داشتند و حتی می‌توانستند مدت زمانی در پانسیون‌ها بمانند.
در هر صورت، اعلامیه بانک تعطیلات در سال 1871 برای اولین بار حق قانونی کارگران برای رفتن به تعطیلات را تصویب کرد. حتی اگر در این زمان به آنها پولی پرداخت نمی‌شد.
ترکیب مسافرتهای کوتاه مدت، تسهیلات سفری و مسافرت به این مفهوم بود که اولین تفرج گاه‌هایی که در انگلستان پدید آمدند شهرهای کوچک ساحلی بودند که تا سرحد امکان به شهرهای مهم و مرکزی و صنعتی در حال رشد نزدیک بودند.
مردمی که در شهرهای صنتعی شمالی زندگی می‌کردند می‌توانستند به بلک پول در لنک شایر
، و اسکاربرو در «یورک شایر ) بروند. ساکنین مریلندز به وسترن – سوپر – مردر سامرست و اسکنیس در لینکولن شایر می‌رفتند. و ساکنین لندن نیز به ساوت اند آن-سی، براود استرز، برایتون، ایست بورن و عده‌ای هم به مکان‌های کمتر شناخته شده می‌رفتند. ولی به مدت 1 قرن، توریسم به صورت صنعت ملی باقی ماند. تعداد کمی از تفرج گاه‌ها مانند بس و هروگیت در داخل جزیره بوجود آمدند. روندی که به کمک شرکت هلندی سنتر پارکس سرعت بخشیده شد.
روند مشابهی در کشورهای دیگر نیز مشاهده شد. هر چند با سرعتی کمتر که نشان می‌داد انگلستان قرن نوزدهم در امر صنعتی سازی از کشورهای دیگر پیشی گرفته است. بیلی بوتلن کمپ‌های تعطیلات ارزان قیمتی به سبکه کلبه با تسهیلات مقرون به صرفه و آذوقه کافی ساخت که در نزدیک ساحل‌های زیبا قرار داشتند. شرکت‌های دیگر مانند پونتینس این کار را تقلید کردند ولی با افزایش تعداد تورهای دسته جمعی و رفاهی که مسافران در خانه به آن عادت کرده بودند محبوبیت آنها کاهش یافت. در آمریکا، اولین تفرج گاه ساحلی بزرگ به سبکه اروپائی آتلانتیک سیتی، نیوجرسی بود.
در قاره اروپا، اولین تفرج گاه‌ها شامل اوستند (که ساکنین بروکسل به آن جا می‌رفتند) و بولونیه – سور – مر (پا – د – کلر) و دوویی «کالوادوس) (که پاریسی‌ها به آنجا می‌رفتند.
به هر صورت، افزایش سرعت خط راه آهن به مفهوم پیشرفت صنعت آرام صنعت توریسم حتی به طور بین المللی بود. تا سال 1901 تعداد کسانی که از طریق کانال انگلیس از انگلیس به فرانسه و بلژیک می‌رفتند از نیم میلیون نفر در سال بود.
پدیده دیگری که به پیشرفت صنعت توریسم کمک کرد تعطیلات از پیش پرداخت شده بود. تا سال 1925 کارفرمایان بابت تعطیلات 108 میلیون کارگری که کار یدی انجام می‌دادند، پول پرداخت می‌کردند. تا سال 1939 11 میلیون نفر به تعطیلات از پیش پرداخت شده رفتند (30% خانواده‌ها از این موقعیت استفاده کردند).
از سال 1963 آنچه که خط راه آهن برای توریسم داخلی انجام داده بود خطوط هوایی و تورهای دسته جمعی برای توریسم بین المللی انجام دادند. امروزه ساکنین لندن به همان سادگی که 100 سال پیش به برایتون می‌رفتند می‌توانند به بریندلی بروند.
توریسم تبدیل به صنعتی بسیار پول ساز شده، و به سرعت در حال افزایش در کشورهای پیشرفته با سرعتی بیشتر از رشد سالیانه است. توریسم پذیری در بسیاری از کشورهای در حال توسعه با سرعت بسیاری در حال افزایش است که اغلب در این کشورها این شاخه توریسم مهمترین فعالیت اقتصادی در GDP محلی است.
توریسم جمعی در سالهای اخیر رو به زوال و کسادی گذاشته است. کوستادل سول و بالیئارس که در دهه 1980 و 1990 میلیون‌ها توریست را به خود جذب کرده بودند و حتی تفرج گاه‌های دیگر که تعداد کمتری توریست جذب کرده بودند روی به کسادی هستند. مقل کن کان. اکثریت معتقدند که این تفرج گاه‌ها کثیف و زشت شده‌اند و با وجود محبوبیتشان در گذشته دیگر از آن جلال و شکوه قدیم خبری نیست.
