بورس اوراق بهادار بازار رسمی و سازمانیافتهٔ سرمایه است که در آن خرید و فروش سهام شرکتها و اوراق بهادار دولتی یا موسسات معتبر خصوصی، تحت ضوابط، قوانین و مقررات خاصی انجام میشود. تعیین قیمت سهام در بورس، بر اساس عرضه و تقاضا صورت میگیرد. در بورس اوراق بهادار ، یک سرمایهگذار میتواند با سرمایه هرچند کوچک خود، در شرکتهای پذیرفتهشده در بورس سرمایهگذاری نماید. سرمایهگذاران بورس، برای خرید و فروش سهام میبایست این کار را از طریق شرکتهای کارگزاری بورس انجام دهند.
اوراق بهادار
منظور از اوراق بهادار، در اصطلاح علم اقتصاد، اوراقی است که برای تأمین منابع مالی صادر میشود و به چهار دستهٔ اوراق سهام، اوراق قرضه ، اسناد خزانه و اوراق مشارکت تقسیم میشود.
روش برگزاري و تشكيل بورس اوراق بهادار
به سه طريق بورس هاي بهادارممكن است تشكيل شوند:
1-روش آزاد
از ويژگيهاي اين روش اين است كه افراد درتشكيل بورس آزادندخودشان مقررات مربوط به خريد وفروش را تنظيم نمايندودولت نيزدركارآنان مداخله نمي كند.اين روش درصورتي كه تشكيل دهندگان بورس از اخلاق قوي برخوردارنباشند ممكن است تقلب و خدعه و نيرنگ را در معاملات بورس رواج دهد. نظر باينكه اين روش در انگلستان پياده شده است،آنرا طريقه انگليسي تشكيل تالارهاي بورس نيز مي نامند. در بورس انگلستان كه پايگاه آن در لندن مي باشد، افرادي كه قصد عضويت دارند براحتي نمي توانند وارد تشكيلات بورس لندن شوندمگر اينكه مورد بررسي و تحقيق دقيق قرار گيرند. به همين دليل بورس لندن در رعايت امانت درمعاملات و پايداري در اصول خود مشهور است.
2-روش دولتي
از ويژگيهاي اين بورس اين است كه تحت اشراف دولت بواسطه نمايندگاني كه به منظور نظارت تعيين مي كند قرار مي گيرد (مانند بورس آلمان ).نمايندگان دولتي مراقب عمليات بورس بوده و در تعيين قيمت مداخله مي كنند.كما اينكه شروطي را براي انجام معاملات بورس تعيين مي كنند كه متعاملين موظف به رعايت آنها مي باشند.
با توجه به اينكه اين طريقه در قاره اروپا معمول است،به روش قاره اي معروف است.ايراد اين روش اين است كه بدليل مداخله دولت در وضع برخي قيود و شروط گاهي موجب اشكالاتي درامرمعاملات بورس مي گردد.
3-روش مختلط
از خصوصيات اين طريقه اين است كه كارگزاران بورس را دولت همانگونه كه در بورس اوراق بهاداردرفرانسه معمول است تعيين مي نمايد،لكن افراد در مبادرت به عمليات خريد وفروش مانند بورس انگلستان آزادند.در واقع دخالت دولت صرفا به منظور جلوگيري از تباني و تقلب و خدعه در امر بورس مي باشدو بگونه اي است كه در حركت معاملات بورس وقفه يا مانعي ايجاد نمي كند. بنظر مي رسد اين روش برتر ازدوروش ديگر است.
بورس اوراق بهادار تهران
بر طبق ماده 2قانون تاسيس بوري اوراق بهادار مصوب ارديبهشت ماه1345تشكيلات وارگان بورس عبارتند از:شوراي بورس،هيات پذيرش اوراق بهادار،سازمان كارگزان بورس و هيات داوري بورس.بكن با توجه به ماده 8قانون مذكور بورس بوسيله سازمان كارگزاران اداره مي شود.سازمان كارگزاران بورسي به وسيله هيات مديره بورس اداره مي شود كه مركب است از هفت نفر عضو كه براي مدت سه سال انتخاب مي شوند. براساس ماده 2اساسنامه سازمان كارگزاران بورس اوراق بهادار تهران موسسه اي است غير تجاري وغيرانتفاعي كه داراي شخصيت حقوقي بورده و براي مدت نامحدودي تاسيس مي گردد.
مركز اين سازمان نيز در تهران است. اهم وظايف سازمان كارگزاران بورس با توجه به ماده 10 قانون تاسيس بورس اوراق بهادار و ماده 4 اساسنامه سازمان مذكورعبارتند از:
-اداره امور بورس
-ايجاد تسهيلات جهت خريد و فروش انواع سهام،اوراق قرضه و ساير اوراق بهادار
-اعلام نرخهاي اوراق بهاداردر بورس تهران
مراقبت در حسن جريان اموروروابط بين كارگزاران و مشتريان
-تنظيم رواط كارگزاران با يكديگرو تسهيل مبادله اطلاعات بين آنان با توجه به لزوم حفظ اسرار مشتريان
-نظارت برميزان حق العمل دريافتي كارگزاران از مشتريان درازاي خدماتي كه براي آنان انجام مي دهندوتوصيه هاي لازم نسبت به روش هاي ارزيابي و محاسبه حق العمل مزبور و تجديد نظر در ميزان آن
محاسبه حق العمل مزبور و تجديد نظر در ميزان آن
-همانگونه كه ملاحظه مي شود كشور ايران روش دولتي بورس مورد پذيرش قرار گرفته است.
انواع اوراق بهادار:
الف)سهام شركتهاي سهامي،اوراق قابل معامله اي هستند كه هر يك از آنها نماينده تعدادي سهام است كه صاحب آن در شركت سهامي دارد(ماده 24لايحه اصلاح قسمتي از قانون تجارت مصوب24/12/247).اوراق سهام بايد متحدالشكل و چاپي وداراي شماره ترتيب بوده وحاوي نكات ذيل باشد.
1-نام شركت و شماره ثبت آن در دفتر ثبت شركت ها
2-مبلغ سرمايه ثبت شده و مقدار پرداخت شده آن
3-تعيين نوع سهام
4-مبلغ اسمي مهم ومقدارپرداخت شده آن به حروف وبه اعداد
5-تعداد سهامي كه هرورقه نماينده آن است
ب)اوراق قرضه ،نيز اوراق قابل معامله اي هستند كه هر ورقه معرف مبلغ وام است با بهره معين كه تمامي آن يا اجزاءآن در موعد يا مواعد معيني بايد مستردگردد. البته براي اوراق قرضه ممكن است علاوه بر بهره حقوق ديگري نيز شناخته شود.
اوراق قرضه داراي انواع مختلفي همچون اوراق قرضه معمولي (debenture )يا اوراق قرضه رهني(mortgage )و يا اوراق قرضه درآمدي(income bonds )مي باشد.
ج)اسناد خزانه ،اوراق بهادار بي نام و كوتاه مدتي هستندكه براي تامين احتياجات مالي خزانه داري كل در جريان سال مالي انتشار مي يابند. اين اوراق در هنگام فروش به مبلغي پايين تر از مبلغ اسمي خود بفروش مي رسند كه دارنده در سر رسيد همان مبلغ اسمي را دريافت مي كند.
د)اوراق مشاركت،كه اوراق بهادار با نام و بي نام مي باشند بمنظور مشاركت عمومي مردم را دراجراي طرحهاي عمراني انتفاعي دولت وطرحهاي سودآورتوليدي وخدماتي دولت وشركتهاي دولتي وشهرداري وموسسات وشركتهاي وابسته به دستگاههاي مذكور وهمچنين شركتهاي سهامي عام وخاص وشركتهاي توليدي صادر مي شود.
پذيريش اوراق بهادار در بورس
بمنظور پذيرش اوراق بهادار در بورس و قيد آن در جدول قيمتهاي رسمي اين اوراق بايد حائز شرايط معيني كه سازمان كارگزاران بورس تعيين مي نمايند باشند. مثلا براي پذيرش سهام شركت ها در بورس تهران مي بايستي شركت صادر كننده سهم در ايران به ثبت رسيده و داراي تابعيت ايراني باشد و در زمره شركت هاي سهامي عام باشد كه سرمايه پرداخت شده آن از يكصد ميليون كمتر نباشد. و نيز تعداد سهامداران آن از يكصد شخص اعم از حقيقي و حقوقي كمتر نباشد (به استثناي شركتهايي كه بيش از 50 درصد سهام آنها متعلق به دولت شركتها و موسسات دولتي و بانكها ميباشد).
ريسک و سرمايهگذاري در بورس اوراق بهادار
مطالعه و بررسی مواردی از قبیل نسبت قیمت به درآمد هر سهم شرکت سرمایهپذیر (P/E) و مقایسه آن با متوسط قیمت به درآمد صنعت یا کل بازار، مقایسه ارزش ذاتی(NAV) با ارزش روز سهم در بازار، بررسی ارزش دفتری هر سهم متناسب با شرایط هر صنعت ميتواند بسیار مفید باشد. مثلا در صنایعی مانند کانیهاي فلزی یا غیرفلزی بهتر است از تحلیلهاي ارزش ذاتی و در صنایعی مانند صنایع غذایی، دارویی، پیمانکاری از تحلیلهاي قیمت به درآمد هر سهم استفاده شود. 6- توجه به مواردی از قبیل مدیریت و مالکیت شرکتها، نقدپذیری سهم، سود سهام و سیاست تقسیم سود، ساختار سرمایه و میزان هزینه سرمایه (میزان بدهیهاي شرکت)، میزان عرضه و تقاضای هر سهم، درصد پوشش EPS برآوردی طبق گزارشهاي ارائه شده به بورس ميتواند مفید باشد. در انتها، بین ریسک و بازده رابطه تعادلی وجود دارد. طبق قانون قیمت واحد، دو چیز یکسان نميتوانند با قیمتهاي مختلف فروخته شوند، بنابراین از دو پرتفوی که دارای ریسک یکسان هستند نباید انتظار بازده مورد انتظار متفاوت داشت.
در بورس اوراق بهادار تهران هم چون هر بازار سرمایۀ دیگری، دو گروه افراد به سرمایه گذاری مشغول اند .
افرادی که حرفه ای تلقی می شوند و عمدتاً شامل اشخاص حقوقی اند، و افرادی که غیرحرفه ای تل قی می شوند و دانش چندانی درمورد بازار سرمایه و کیفیت سهام ندارند . درحالی که گروه اول به طور دائمی درحال تحلیل شرکت ها می باشند، اطلاعات جمع آوری می کنند و با استخدام کارشناسان متعدد به تحلیل این اطلاعات می پردازند، و می کوشند ارزش های ذاتی را محاسبه کنند، گروه دوم بدون دانش لازم در این بازار معامله
می کنند.
بسیار مشاهده می کنیم که افراد غیرحرفه ای تازه وارد به این بازار برای مثال به خرید تایرا (تراکتورسازی ایران)، سپاها (سیمان سپاهان )، دحکیم (داروسازی حکیم )، قبهشهر (صنعتی بهشهر )، تکمیز (کمپرسورسازی
تبریز)، بالبر (کابل البرز )، چافست (افست)، . . . می پردازند. این گروه درحالی به خریدوفروش این دارایی ها اقدام می کنند که کم ترین اطلاعاتی از کالاهای مالی ای که می خرند دراختیار ندارند . می دانیم که هرگاه خریدار دارایی فاقد اطلاعات باشد، و به خرید کالاهایی دست بزند ک ه از کیفیت و قیمت آن ها باخبر نیست، میدان سوء استفاده در آن بازار جدی می شود . در بازاری که به طور فزاینده سرمایه گذاران جدیدی در آن وارد می شوند، سرمایه گذارانی که اخیراً فرا گرفته اند به جای سرمایه گذاری در کالاهای واقعی، به سمت کالاهای مالی حرکت کنند، حص ول اطمینان از کیفیت دارایی هایی که خریداری می کنند، باعث حفظ آن ها و نهادی کردن حضور آن ها در بازار سرمایه می شود..
سرمایه گذاری غیرمستقیم
دنیا برای مقابله با این وضعیت، یعنی جداکردن افرادی که فاقد دانش حرفه ای اند، از کسانی که حرفه ای بازار
سرمایه اند، سرمایه گذاری غیرمستقیم در بورس را توصیه می کند . دراین روش، به منظور اطمینان از اِعمال
١. indirect investment
نیروهای عرضه وتقاضا و عادلانه بودن توزیع اطلاعات، سرمایه گذارانِ غیرحرفه ای، از طریق واسطه در بازارسرمایه حضور می یابند، و خود به طور مستقیم به خرید تک سهم نمی پردازند . این واسطه ها متنوع اند و
معروف ترین آن ها صندوق های سرمایه گذاری مشترک 2، اداره کنندگان طرح های بازنشستگی 3 متعدد،شرکت های سرمایه گذاری، و مشابه آن ها می باشند . این نهادهای مالی که کارشناسان ومتخصصان بسیاری را
دراختیار دارند، واسط ه قرار می گیرند، و سرمایه گذاری مستقیم عامۀ شهروندان را به سرمایه گذاری غیرمستقیم در بورس بدل می کنند . این نهادهای مالی با تشکیل سبد 4سهام و سایر اوراق بهادار می کوشند که ریسک را برای سرمایه گذاران کاهش دهند، و البته درقبال ارائۀ این خدمات دستمزدی هم می گیرند . بدین ترتیب، عامۀ شهروندان با استفاده از خدمات این نهادهای مالی در موقعیتی مساوی با عامۀ سرمایه گذارانِ حرفه ای در بورس قرار می گیرند.
در کشور ما، با توسعۀ بازار سرمایه و با حضور هرچه بیشتر مردم در این بازار، ضرورت دارد که در اسرع وقت نسبت به ایجاد نهادهای سرمایه گذاری مناسب برا ی تجهیز پس اندازهای مردم، و دادن امکان حضور
غیرمستقیم در بازار سرمایه به آنان، اقدام شود . اکنون همگان می پذیرند که خرید تک سهم توسط سهامداران غیرحرفه ای امری بسیار خطرناک است که باید از آن اجتناب شود . این سهامداران باید با به خدمت گرفتن
نهادهای مالی متخصص، که برای آن ها سبد اوراق بهادار مناسبی را شکل می دهند، به طور غیرمستقیم در بازار سرمایۀ ایران سرمایه گذاری کنند . خوشبختانه، درحال حاضر شرکت های بیمۀ عمر، بازنشستگی، و
شرکت های تأمین اجتماعی نیز در بازار سرمایۀ ایران فعال شده اند، و به نظر می رسد که عامۀ ش هروندان از این مجاری به طور غیرمستقیم در بورس تهران سرمایه گذاری می کنند . به علاوه، بسیاری از شهروندان ایرانی نیز فرا گرفته اند که سهام شرکت های سرمایه گذاری را خریداری نمایند که سبد مناسبی از اوراق بهادار بازارسرمایۀ ایران است . البته، تعداد شرکت های سرما یه گذاری، به معنای واقعی کلمه، در ایران بسیار محدود است، و عمدۀ شرکت هایی که به عنوان شرکت سرمایه گذاری دربورس تهران طبقه بندی شده اند، شرکت های هلدینگ اند، و شرکت های سرمایه گذاری به معنی اخصِ کلمه نمی باشند.
البته، سرمایه گذاری مستقیم مردم در بازارهای ک ارای سرمایه ازقبیل بازار نیویورک یا لندن ریسکی به مراتب کم تر از سرمایه گذاری مستقیم مردم در بازارهای غیرکارا دارد . در بازار کارا، تحلیل بسیاری روی
سهام صورت گرفته است، و قیمت هر سهم، کلیۀ اطلاعات گذشته و حال را منعکس می کند، و به دلیل پایین بودن حجم اطلاع ات محرمانه، فرصت سرمایه گذاریِ مساوی به همۀ بازیگران داده می شود . یعنی، در بازار کارا،
فرد غیرحرفه ای نیز از طریق علامت گیری 5 از افراد حرفه ای می تواند مستقیماً در بازار سرمایه گذاری کند .
درواقع، چون بازار کارآمد است، هرفرد عادی نیز می تواند به فر ض این ک ه قیمت ها حاوی همۀ اطلاعات است،
و اطلاعات به شکل متقارنی توزیع شده، با اطمینان بیشتری به خرید تک سهم بپردازد . با این همه ، در آن کشورها نیز مشاهده می کنیم که بخش عمدۀ سرمایه گذاری به شکل سرمایه گذاری غیرمستقیم است . اما،سرمایه گذاری مستقیمِ عامۀ مردمِ غیرح رفه ای در بازار سرمایۀ کشورهای درحال توسعه و از جمله ایران امری بسیار خطرناک است؛ چراکه ضمناً این بازارها کارآمد هم نیست، و قیمت منعکس کنند ۀ کلیۀ اطلاعات مربوط به شرکت ها نمی باشد.
سرمایه گذاری در صندوق های مشترک سازوکاری در اختیار سرمایه گذاران است که با آن بتوانند سبد متنوعی از اوراق بهادار را دراختیار داشته باشند، بدون این که مجبور باشند سرمایه گذاری خود در اوراق بهادار
مختلف و تک تک اوراق بهادار را مدیریت کنند . چنین مزیتی باعث شده که به ویژه دردهۀ پایانی قرن گذشته،شاهد سرمایه گذاری در صندوق های سرما یه گذاری مشترک سهام در کشورهای درحال توسعه باشیم، و این
صندوق ها به عامل مهمی در توسعۀ سهامداری در این کشورها بدل شوند . البته، آمارها حاکی از آن است که سرمایه گذاری غیرمستقیم در بورس از طریق صندوق های سرمایه گذاری مشترک، بیشتر توسط افرادی صورت
می گیرد که س ن آنان بین 34 تا 65 سال است، و آماده اند ریسک متوسطی را بپذیرند؛ معلومات آنان در سطح فارغ التحصیلی از دانشگاه است، و جزو افراد با درآمد متوسط تلقی می شوند.
دلیل دیگری نیز برای سرمایه گذاری مستقیم در بازارهای سهام وجود دارد . ارزش سهام در بازار سرمایه در همۀ کشورها با نوسانات شدید همراه است . مثلاً، در نمودار زیر مشاهده می کنید که در 10 دورۀ سه ساله در
امریکا، چه گونه ارزش سهام کاهش یافته است . بالاترین کاهش به سه سال 1930 تا 1932 مربوط است . طی این دوره، 68 درصد از ارزش بازار 6 سهام کاسته شد . در این اواخر، به تج ربۀ سه سالۀ 2000 تا 2002 توجه
کنید. طی این سه سال 40 % از ارزش کل بازار سهام کاسته شد . با پیش بینی چنین تحولاتی است که مردم به خرید سبد سهام تشویق می شوند . البته، در ایران، به دلایل متعدد، انتظار چنین نوسانات شدیدی کمتر می رود،
اما وجود امکان این نوسانات اس ت که دلیل دیگری برای تشویق سرمایه گذاری غیرمستقیم مردم در بورس می باشد.
بورس بايد در راستاي اصل 44 اصلاح شود
در راستاي اجراي اصل 44 قانون اساسي بورس هم بايد دچار تغييرات و اصلاحات كلي شود تا به درستي واگذاريها صورت گيرد .
دكتر محمد باقرصدري كارشناس مسائل اقتصادي با بيان اين مطلب در خصوص اجراي اصل 44 قانون اساسي و احتمال بروز كمبود نقدينگي براي خريد سهام با ورود حجم 80 درصدي شركتهاي دولتي در بازار ،اظهار داشت : ابلاغ بند الف و ج اصل 44 رهبري در حدود يكسال گذشته است و در دستور العمل آن بر لزوم ايجاد اقتصاد خصوصي تاكيد شده است .
وي گفت : با گذشت يكسال از ابلاغ اين اصل به ظاهر دولت اقدام اساسي صورت نداده است .
وي تشكيل ستادي مركب از نخبگان و متخصصين به منظور تنظيم راهكارها ي درست واگذاري را مهم دانست .
وي توزيع درست وروشن شدن وضعيت 20درصد مانده و همچنين شفافيت در واگذاريها و جلوگيري از بروز رانتهاي احتمالي جلوگيري شود را موجب ايجاد تحول در اقتصاد كشور عنوان كرد .
دكتر صدري در ادامه اظهارداشت : واقعيت اين است كه اين دستورالعمل اگر به درستي اجرا شود مي تواند ساختار اقتصاد كشور را متحول كند نهايتاً گرچه واحدهاي دولتي براي واگذاري مشخص شده اند بايد شفافيت كامل از لحاظ قيمت و ميزان توليد و زيانده يا سودده بودن آنها صورت گيرد و اينكه به چه روند و مكانيزمي وارد بورس و واگذار خواهند شد .
وي تاكيد كرد : در يكسال گذشته وضعيت بورس نيز دچار نوسانات بسيار زيادي شد كه اين امر هم نشاندهنده ايجاد تغييرات و اصلاحات در راستاي اين هدف است .
بسترسازي اجراي بند (ج) اصل 44 در بورس با فرهنگسازي محقق ميشود
عرضه حجم سنگيني ازسهام دولتي در بورس نيازمند فرهنگ سازي جامعه و تدوين ساز و كارهائي براي واگذاري سهام است.
عرضه حجم سنگيني ازسهام دولتي در بورس نيازمند فرهنگ سازي جامعه و تدوين ساز و كارهائي براي واگذاري سهام است.
علياكبر جعفري ندوشن ـ معاون بورس منطقهيي يزد ـ در گفتوگو با خبرنگار بورس ايسنا، در تشريح فرهنگسازي و تدوين ساز و كارهاي واگذاري سهام در بورس، تاكيد كرد: در راستاي اجراي اصل 44 بايد با آمادهسازي جامعه براي پذيرش حجم بالاي نقدينگي، ساز و كارهايي را براي جذب اين حجم از واگذاري آماده كرد.
وي با بيان اينكه سازمان بورس و اوراق بهادر براي افزايش ميزان سرمايه از حيث امكانات فني و تجهيزات پشتيباني آمادگي لازم را داراست، اظهاركرد: با توجه به پيشبينيها براي عرضه 80 درصد سهام شركتهاي دولتي در راستاي اجراي اصل 44، اين ميزان از حجم واگذاري در پنج سال آينده و به تدريج واگذار خواهد شد.
معاون بورس منطقهيي يزد با تاكيد بر تدوين مكانيسم خاصي براي تحقق واگذاري 80 درصد سهام شركتهاي دولتي بوسيله بورس، اظهار كرد: در حال حاضر كه ميزان عرضه از تقاضا پيشي گرفته براي واگذاري اين ميزان از سهام بايد با تدوين مكانيسمهاي خاصي مانع از آسيب به بورس شد.
جعفري ندوشن افزود: بخش خصوصي با عملياتي شدن اصل 44 قانون اساسي حياتي دوباره پيدا و نقش موثرتري در اقتصاد بازي ميكند، گرچه در شرايط كنوني اندازه بخش خصوصي در حداقل ممكن است و آمارهاي موجود نشان از آن دارد كه بخش خصوصي در سايه بخش عمومي قرار گرفته و توان رقابت ندارد.
وي كاهش فقر و ناداري بخشي از طبقات پايين اجتماعي را رويكرد ديگري در واگذاري سهام ذكر و تاكيد كرد: ارتقا سطح درآمد افرادي كه در دهكهاي پايين جمعيتي قرار دارند در واگذاري سهام نبايد از نظر دور بماند.
تفسير جديد صدر اصل 44 بازار بورس را پر رونق و فعالتر ميكند
با تفسير جديدي كه از صدر اصل ٤٤ قانون اساسي ارايه شد انتظار ميرود كه بورس فعالتر از قبل حركت كند و شاخصهاي بورس روندي صعودي داشته باشند.
با تفسير جديدي كه از صدر اصل ٤٤ قانون اساسي ارايه شد انتظار ميرود كه بورس فعالتر از قبل حركت كند و شاخصهاي بورس روندي صعودي داشته باشند.
هادي حقشناس عضو كميسيون برنامه و بودجه مجلس به ارزيابي از وضعيت بازار بورس و شاخصهاي آن پس از ابلاغ جديد سياستهاي اصل ٤٤ پرداخت و گفت: طبيعي است پس از ابلاغيهي اخير مقام معظم رهبري انتظار ميرود كه بازار بورس فعالتر از قبل شود. زيرا بخشي از شركتهاي دولتي با اين پيشفرض كه سودده باشند وارد بورس خواهند شد و وقتي چنين شركتهايي به بورس وارد شدند سرمايهگذاران و خريداران سهام نيز براي خريد سهام اقدام خواهند كرد.
وي ادامه داد: مسالهي ديگر برگزاري مجامع شركتها و ارايهي آن به بورس است و از آنجا كه مجامع شركتها عمدتا در فصل تابستان تشكيل ميشود، وضعيت مالي شركتهايي كه در بورس پذيرفته ميشوند به صورت شفافتري براي سهامداران مشخص خواهد شد.
حقشناس در ادامه با بيان اينكه حجم نقدينگي در جامعه بسيار بالاست، عنوان كرد: دولت چندي پيش لايحهي انتشار دو هزار ميليارد تومان اوراق مشاركت را به مجلس ارايه و فروش اوراق قرضه را درخواست كرد كه اين مساله نشاندهندهي حجم بالاي نقدينگي در بازار است.
نمايندهي مردم بندرانزلي، اضافه كرد: طبق اطلاعاتي كه بانك مركزي اعلام كرده است در طول ٣ ماههي اخير حدود ٥/٣ ميليارد دلار از حساب ذخيرهي ارزي برداشت شده و جهت تامين مالي پروژههاي عمراني و زيربنايي كشور تبديل به ارز شده است.
عضو كميسيون برنامه و بودجه مجلس، خاطرنشان كرد: بر اين اساس يكي از بخشهايي كه افراد ميتوانند به سهولت در آن سرمايهگذاري كنند بورس است، زيرا بورس نوسانات شديد و بيثباتي در بازارهاي مسكن و طلا يا خودرو را ندارد و ميتوان گفت كه نسبت به ساير بازارها از ريسكپذيري و دامنهي نوسانات كمتري برخوردار است.
وي در پايان گفت: اگر مديران بورس تدبير عاقلانهاي به خرج بدهند بازار سرمايه با اجرايي شدن سياستهاي اصل ٤٤ قانون اساسي، رونق و وضعيت بهتري را شاهد خواهد بود.
منابع:
1 . US Consumer Finance Survey in 2002
2 . US Consumer Finance Survey in 1998
3 . The Investment Company Institutes Perspective
این مؤسسه است. (occasional papers) جزو انتشارات غیرمنظم Perspective
4 . Federal Reserve Bulletins, vol. 83 -vol. 87 .
5 . امریکا در سال 2002 Securities Industry Association انتشارات